نحوه نقشه کشی و سیم بندی کولر آبی

آموزش نقشه مدار کلید کولر آبی برق ساختمان

در این بخش از مطلب قصد داریم در مورد معرفی انواع کلید کولر آبی که از گذشته تا به امروز تغییراتی از نظر عملکرد داشته اند صحبت کنیم.ابتدا می خواهیم کلید کولر آبی را بررسی نماییم. رایج ترین کلید کولر آبی که در اکثر ساختمان ها مشاهده میگردد، نوع دستی سه پل بوده که یک پل برای موتور اصلی کولر آبی، یک پل برای پمپ آب و سومین پل جهت تغییر دور موتور به عبارتی افزایش یا کاهش سرعت موتور می باشد. با توجه به اینکه قبلا در مورد نحوه سیم کشی و سیم بندی کولر آبی در مطالب قبل صحبت کرده ایم، می خواهیم کمی دقیق تر به این موضوع بپردازیم و بررسی کنیم که در کل چند نوع کلید کولر وجود دارد که می توان از آن ها استفاده نمود.

معرفی انواع کلید کولر آبی 

کلید کولر قدیمی توکار

این نوع کلید همانطور که گفته شد دارای سه کلید مجزا در یک پک سه پل می باشد. که به ترتیب از راست به چپ جهت راه اندازی موتور، پمپ آب و تغییر سرعت موتور می باشد. این کلید به صورت توکار درون دیوار نصب می گردد و سیم کشی آن از داخل دیوار به صورت توکار عبور داده می شود.قسمت پشتی کلید کولر آبی سه پل دارای چند سوکت است که در تصویر زیر می توان نحوه اتصال سیم های کلید کولر آبی را مشاهده نمود.

نام گذاری اتصال کلید کولر

در قسمت پشتی این کلید ها هر پیچ نام گذاری شده است که می توانید به راحتی آن ها را مشاهده کرده و اتصال سیم بندی را به سهولت انجام دهید. این نام گذاری یا به صورت فارسی با نام های فاز، پمپ، تند و کند درج گردیده است یا به صورت حروف لاتین که به این شرح می باشد:

حرف L: فاز ورودی

حرف P: پمپ

حرف F: دور تند

حرف S: دور کند

در تصویر زیر نمونه ای از قسمت پشتی کلید کولر آبی را مشاهده می نمایید که نام گذاری پیچ های اتصال آن به فارسی روی آن درج گردیده است.

کلید کولر چهار پل

نوعی دیگر از کلید کولر آبی به صورت چهار پل وجود دارد که عملکرد آن را شرح می دهیم. این کلید به صورت چهار کلید در یک پک قرار داده شده است که مانند کلید سه پل است با این تفاوت که بجز سه پل جهت راه اندازی موتور، پمپ و سرعت، یک کلید برای قطع و وصل کل مدار کولر قرار داده شده است. دلیل اضافه شدن کلید قطع و وصل مدار کولر، جهت ایمنی و حفاظت بیشتر در مقابل برق گرفتی می باشد.

ممکن است به دلیل چراغ دار بودن کلید کولر و وجود سیم نول درون این کلید و احتمال سیم کشی اشتباه از درون جعبه فیوز ورودی ساختمان جای سیم فاز و نول جابجا شده باشد و شخص با تصور اینکه هنگام خاموش بودن کولر، برق درون کلید نیست بخواهد با باز کردن کلید، خطر برق گرفتی را تجربه نماید. به همین دلیل یک کلید برای خاموش کردن و قطع کلی مدار داخل کلید اضافه شده است. به این کلید ها کلید کولر چار پل حفاظتی نیز می گویند.

نحوه سیم کشی کلید کولر آبی

همانطور که گفته شد، یکی از رایج ترین کلید های کولر آبی که در ساختمان ها مشاهده میگردد، کلید کولر نوع سه پل بوده که در ادامه نحوه اتصال و سیم کشی آن می پردازیم. کلید سه پل کولر آبی تشکیل شده از سه کلید در یک باکس که به صورت روکار یا توکار نصب می گردد. این سه کلید به ترتیب از راست به چپ کلید موتور کولر آبی، کلید پمپ کولر آبی و کلید تغییر سرعت دور موتور اصلی می باشد.

سیم کشی کلید کولر آبی باید دقیق و با حفاظت کامل صورت گیرد و بهتر است قبل از اتصال سیم های کلید کولر، به نقشه دقیق آن و نحوه اتصال به پیچ های کلید آگاه باشیم. در شکل زیر سوکت قدیمی یک کلید سه پل کولر آبی را مشاهده می کنید.

همانطور که در تصویر مشخص است و طبق گفته های قبل،سوکت هر کلید مربوط به اتصال یکی از سیم های مدار کولر می باشد که این اتصالات با اعداد و حروف خاصی مشخص گردیده است.

 موتور کولر آبی چه نوع موتوری است؟

موتور کولر یک الکتروموتور تک فاز دو سرعته داعم می باشد که با درجه حفاظت ip بالاتری نسبت به سایر الکتروموتور های تک فاز طراحی و ساخته شده است. وظیفه موتور کولر تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی جهت به حرکت دراوردن فن گردان کولر می باشد. موتور کولر دارای یک پولی سوار بر شفت موتور است که جهت انتقال نیرو محرکه از موتور به فن کولر را دارد. تجهیز ارتباط بین پولی موتور و فن یک تسمه پلاستیکی می باشد. جهت سهولت در تعمیر و نگهداری موتور کولر آبی، روتور موتور کولر از نوع قفس سنجابی می باشد. لازم به ذکر است سعی کنید از موتور با کیفیت برای کولر آبی خود استفاده کنید واز خرید موتور چینی و موتور واردات از چین پرهیز کنید.

رنگ بندی سیم های کولر

در این بخش از مطلب قصد داریم رنگ بندی سیم های کولر آبی را توضیح دهیم و بررسی نماییم که هر رنگ مربوط به کدام قسمت از مدار کولر است که در صورت ایجاد مشکل با سهولت بیشتری عیب یابی را انجام دهیم. ابتدا نکاتی در انتخاب سیم کشی کولر آبی باید بدانیم.در سیم کشی کولر آبی از سیم هایی با رنگ های مختلف استفاده می شود تا در مواقع عیب یابی در سیم کشی به راحتی قابل تشخیص و رفع عیب باشند. همچنین باید برای سیم کشی کولر آبی از سیم هایی استفاده شود که عایق سالمی داشته باشند در غیر این صورت خطرات جانی و مالی زیادی را به دنبال خواهد داشت.

رنگ بندی سیم های کولر آبی که از جعبه فیوز ساختمان به داخل جعبه کلید سیم کشی می شوند شامل دو رنگ آبی و مشکی می باشد که رنگ مشکی فاز و دیگری نول است، البته در نقشه سیم بندی کولر آبی رنگ سیم پمپ کولر سبز در نظر گرفته شده است که بهتر است برای سیم کشی به رنگ بندی نقشه دقت شود.

رنگ سیم دور تند و کند موتور کولر

امروزه یکی از روش‌هایی که در یادگیری سیم کشی کولرهای آبی تأثیر زیادی دارد استفاده از رنگ بندی مناسب برای سیم‌های حامل جریان برق است که بین جعبه فیوز و جعبه کلید تا جعبه تقسیم کولر می باشند.

سیم هایی که از جعبه فیوز تا جعبه کلید کولر سیم کشی می شوند، سیم های فاز و نول هستند که طبق استاندارد رنگها، باید به رنگ های قرمز و آبی باشند. البته سیم ارت هم وجود دارد که رنگ آن با تمامی سیم ها متفاوت بوده و دارای دو رنگ زرد و سبز در کنارهم هستند. سیم ارت باید در جایی ثابت و محکم بر روی بدنه کولر اتصال داده شود.

مابقی سیم هایی که از جعبه کلید تا جعبه تقسیم کولر سیم کشی می شوند سیم قرمز برای موتور کولر، سیم آبی برای پمپ کولر و برای موتور و سیم های قهوه ای و مشکی برای دور تند و کند موتور می باشند.

برای سیم کشی کلید کولر آبی نیاز به 4 رشته سیم با رنگ های مختلف استاندارد می باشد. این رنگ بندی شامل رنگ آبی برای پمپ کولر می باشد که در استاندارد آن باید سیم رنگ آبی به پمپ کولر متصل شود. دوم سیم قرمز می باشد که برای روشن کردن موتور کولر از کلید به موتور متصل می شود پس طبق استاندارد رنگ بندی، سیم قرمز برای اتصال به موتور کولر می باشد. سوم سیم مشکی و قهوه ای می باشند و برای کلید های چهار پل که دارای دو کلی جداگانه برای دور تند و کند موتور کولر است استفاده می شوند، البته ممکن است برای این اتصالات از سیم سفید رنگ هم استفاده شود که در نتیجه رنگ سیم های دور تند و کند کولر در بعضی از کولرها متفاوت می باشد.