برنامه نویسی مدار های لوگو (LDR)
در این بخش قصد داریم برنامه نویسی مدار های لوگو (LDR) زبان نردبانی را به صورت کامل باهم بررسی کنیم. ابتدا باید بدانیم، Ladder Diagram یک زبان برنامه نویسی گرافیکی محور است که شبیه ساختار یک مدار الکتریکی می باشد، نمودار نردبانی برای ساخت سوئیچ های منطقی مناسب بوده و از طرف دیگر همچنین به شما امکان می دهد شبکه هایی را مانند FBD ایجاد کنید. منطق نردبانی یک زبان برنامه نویسی است که یک برنامه را از طریق نمودارهای نردبانی که بر اساس نمودارهای مداری هستند ایجاد و نمایش می دهد. عمدتاً در توسعه برنامه‌ها یا نرم‌افزارهای کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی (PLC) که در کاربردهای صنعتی استفاده می‌شوند، مورد استفاده قرار می گیرند.
این زبان از ابتدا به عنوان روشی برای مستند سازی طراحی و ساخت قفسه های رله مورد استفاده در تولید و کنترل فرآیند تکامل یافته است، به طوری که هر قفسه رله با نمادی در نمودار نردبانی نشان داده می‌شود و به دستگاه هایی که در زیر آنها متصل است شبیه ریل های عمودی هستند. همچنین نمادهای رله مانند پله های یک نردبان به نظر می رسند.
منطق نردبانی
منطق نردبانی به عنوان یک زبان مبتنی بر قانون توصیف می شود تا اینکه یک زبان رویه ای یا امری باشد، هر “پله” در نردبان یک قانون را نشان می دهد بنابراین وقتی روی رله ها و دستگاه های مختلف الکترومکانیکی اجرا می شود، این قوانین به طور همزمان و بلافاصله اجرا می شوند اما اگر برنامه روی PLC ها اعمال شود قوانین به صورت متوالی از طریق نرم افزار و در یک حلقه پیوسته اجرا می شوند.
با اجرای سریع حلقه به اندازه کافی، اثر همچنان مانند یک اجرای همزمان و فوری در مدت زمان مورد نیاز به نظر می رسد. البته قابلیت‌های PLC مورد استفاده، باید در طول برنامه نویسی در نظر گرفته شود زیرا ماهیت الکترومکانیکی دستگاه‌های متصل به آن ممکن است نتوانند با دستورالعمل‌ها هماهنگی داشته باشند و ممکن است به نظر برسد که برخی از قوانین در حال نادیده گرفتن هستند، در حالی که دستگاه ها قادر به فراخوانی آن نیستند.
جهت مطالعه بیشتر در زمینه آشنایی و معرفی LOGO و کاربرد آن کلیک کنید. همچنین می توانید جهت مطالعه مباحث مربوط به موضوع PLC چیست؟ و آشنایی با گیت های منطقی با کلیک بر روی هر گزینه مطالب و سر فصل های مربوطه را به صورت رایگان مطالعه کرده و استفاده نمایید.
جهت دنبال کردن آموزش های برنامه نویسی LOGO و PLC می توانید با ارجاع به صفحه آموزش برنامه نویسی به زبان FBD، نحوه برنامه نویسی مدار های صنعتی به زبان بلوکی در پی ال سی را دنبال کرده و مطالعه فرمایید.
کاربرد و مزایای زبان برنامه نویسی LDR
منطق نردبان به طور گسترده ای در تنظیمات صنعتی برای برنامه نویسی PLC ها استفاده می شود. که در آن، کنترل متوالی فرآیندها و عملیات تولید مورد نیاز است. همچنین زبان برنامه نویسی برای برنامه نویسی سیستم های ساده و در عین حال حیاتی یا برای بازکاری سیستم های قدیمی با سیم سخت به سیستم های قابل برنامه ریزی جدیدتر بسیار مفید است. و به شدت در سیستم های اتوماسیون بسیار پیچیده مانند کارخانه های الکترونیک و ماشین سازی استفاده می شود.
مزیت مهم منطق نردبانی این است که حتی پرسنل بدون پیشینه برنامه نویسی می توانند به سرعت برنامه ریزی کنند. زیرا از نمادهای مهندسی معمولی و آشنا برای برنامه نویسی استفاده می کنند. اما این مزیت به سرعت نفی می‌شود زیرا تولید کنندگان PLC، اغلب سیستم های برنامه نویسی منطق نردبانی را نیز با محصولات خود ارائه می‌کنند. که گاهی از نمادها و قراردادهای مشابه آنچه برای مدل‌های دیگر PLCهای تولید کنندگان دیگر ساخته شده‌اند، استفاده نمی‌کنند.
در واقع، سیستم برنامه نویسی معمولاً فقط برای مدل های خاص در نظر گرفته شده است. بنابراین برنامه ها را نمی توان به راحتی به سایر مدل های PLC منتقل کرد جز اینکه باید کاملاً بازنویسی شوند.
علائم و حروف اختصاری LDR
علائم و حروف اختصاری در زبان برنامه نویسی LDR با مدارات معمولی متفاوت می باشد به صورتی که در زبان LDR شستی استارت و یا تیغه های نگه دارنده باز به صورت دو خط موازی در کنار هم بوده و شستی استوپ و یا تیغه های بسته به صورت دو خط موازی کنار هم با خط مورب در بین آنها نشان داده می شود، همچنین علائم خروجی ها یا موتورهای الکتریکی در زبان LDR به صورت یک پرانتز باز و پسته بوده و با حرف Q مشخص می شود، البته تیغه های باز و تیغه های بسته هم با حرف Q1.Q2.Q3 و الی آخر نیز مشخص می شوند.
در ادامه با 5 نمونه از مدارات برق صنعتی که با زبان LDR بسته شده اند آشنا خواهید شد:
مدار اول: مدار راه اندازی دستگاه پرس
مدار دوم: مدار یکی پس از دیگری
مدار سوم: مدار یکی به جای دیگری
مدار چهارم: مدار ستاره مثلث دستی
مدار پنجم: مدار چپگرد راستگرد ساده
